پاسخ سؤالات متن درس ها

درس 1 گردش در باغ
جمله مهم: مشاهده به ما کمک می‌کند تا خوب یاد بگیریم.
هشدار مهم : بوییدن و چشیدن بعضی چیزها برای سلامتی ضرر دارد. قبل از چشیدن یا بوییدن چیزی با معلم خود مشورت کنید.
مینا برگه یادداشت خود را گم کرده، اما سمیه همراه دارد. کدام یک می تواند مشاهدات خود را دقیق بیان کند. چرا؟ سمیه، چون همه چیز را یادداشت کرده  جمله مهم: یادداشت بردای، به ما کمک می‌کند آنچه را مشاهده می‌کنیم، دقیق بیان کنیم.
درس 2 آب و هوا
کدام تصویر هوای سالم را نشان می‌دهد؟ تصویر روستا
سوال کتاب: با دقت به تصویر هوای آلوده نگاه کنید، چرا هوا آلوده شده است؟ به خاطر دود ماشین‌ها و کارخانه‌ها.
سوال کتاب:  هوای آلوده چه اثراتی بر زندگی جانوران و گیاهان دارد؟ هوای آلوده زندگی را مشکل می‌کند.
سوال کتاب: چه کارهایی هوا را پاکیزه و سالم نگه می‌دارد؟ آشغال‌ها را در سطل آشغال بریزیم. ماشین‌ها را گاز سوز کنیم. فضای سبز ایجاد کنیم. با مترو و اتوبوس رفت و آمد کنیم. کارخانه‌ها را بیرون از شهر بسازیم.
جمله مهم: برخی از کارهای انسان آب رودخانه‌ها را آلوده می‌کند.
به تصویر ص 18 کتاب نگاه کنید چرا این جانوران از بین رفته‌اند؟ آب رودخانه سمی بود و آشغال ریخته شده است.
سوال کتاب: اگر شما به جای ماهی‌ها و پرنده‌ها بودید چه انتظاری داشتید؟ آشغال‌ها و مواد سمی را در آب نریزیم.
هشدار مهم: آب رودخانه بهداشتی و قابل آشامیدن نیست. - جمله مهم: همه‌ی جانداران برای زندگی و رشد به آب سالم نیاز دارند.
سوال کتاب: انسان از آب چه استفاده‌هایی می‌کند؟ برای آشامیدن و زندگی و حمام رفتن و شستن لباس و غذا پختن و برای وضو گرفتن و مسواک کردن.
سوال کتاب: جانوران و گیاهان از آب چه استفاده‌هایی می‌کنند؟ گیاهان برای رشد و جانوران برای آشامیدن.
سوال کتاب: اگر آب رودخانه‌ای خشک شود، برای جاندارانی که در آن رودخانه و اطراف آن زندگی می‌کنند، چه اتفاقی می‌افتد؟ به مشکل  بزرگی برخورد می‌کنند، و ممکن است بعضی‌ها بمیرند.
مصرف درست یعنی چه؟ یعنی آب را هدر ندهیم، و قدر نعمت خدا را بدانیم. - کدام تصویر مصرف درست آب را نشان می‌دهد؟ ص 20 تصویر سمت راست.
آب آشامیدنی چه نوع آبی است؟ آبی که از سد، به تصفیه‌خانه آمده و در تصفیه خانه میکروب زدایی شده است. و بعد وارد لوله‌های خانه می‌شود و قابل خوردن است.
ما چگونه می‌توانیم به حفظ محیط زیست و زندگی جانداران کمک کنیم؟ به درختان آسیب نزنیم، جنگل را بسوزانیم. از درختان و جنگل که نعمت خداست محافظت کنیم.
درس 3 زمین
مشاهده کنید: مانند شکل ص 23 نخی را به دور توپی ببندید و توپ را جلوی چراغ روشنی بگیرید، به نوری که از چراغ به توپ می‌تابد نگاه کنید، چه مقدار از توپ روشن شده است؟ نصف آن.
گفت و گو کنید: روز و شب چگونه به وجود می‌آید؟ زمین مانند یک توپ است و نور خورشید یک طرف آن را روشن می‌کند که به  آن روز می‌گویند، و به طرف دیگر آن که تاریک است شب می‌گویند.
دما سنج چیست؟ وسیله‌ای است که درجه گرمی و سردی را نشان می‌دهد.
سوال کتاب ص 25- به نظر شما معمولاً روزها گرم‌تر است یا شب‌ها؟ چرا؟ روز چون خورشید در آسمان است ولی شب چون خورشید در آسمان نیست سردتر است.
آیا چراغ به کلاس شما گرما می‌دهد؟ بله - آیا باز هم چراغ کلاس شما را گرم می‌کند؟ خیر
آیا تغییر دمای آب به سرعت اتفاق می‌افتد؟ چگونه؟ خیر- آرام آرام گرم می‌شود و کم کم هم سرد می‌شود.
آیا صبح یا هنگام طلوع خورشید زمین به طرو ناگهانی گرم می‌شود؟ آرام آرام گرم می‌شود.
آیا عصر یا هنگام غروب خورشید زمین به طور ناگهانی سرد می‌شود؟ آرام آرام سرد می‌شود.ص 26-
به هنگام صبح یک دماسنج را در سایه و دیگری را در آفتاب بگذارید. 10 دقیقه صبر کنید. با کمک معلم خود دمایی را که هردماسنج نشان می‌دهد، بخوانید و در جدول یادداشت کنید. کدام دماسنج دمای بیشتری را نشان می‌دهد؟ دماسنجی که در آفتاب قرار دارد.همین آزمایش را چندبار دیگر تکرار کنید و دماهایی را که دماسنج نشان می‌دهند، یادداشت کنید. چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟ توضیح دهید. نتیجه می‌گیریم دماسنجی که در سایت قرار دارد و دمای پایین تری دارد را نشان می‌دهد.
جمله مهم: خورشید با گرما و نور خود زمین را گرم نگه می‌دارد.
در یک کلاس تاریک یک لامپ روشن کنید. نور لامپ و گرمای لامپ به کجا می‌رود؟ در کلاس پخش می‌شود.
جمله مهم: همه‌ی جانداران به گرما و نور خورشید نیاز دارند.
جمله مهم: گیاهان با استفاده از نور خورشید رشد می‌کنند و برای خود و جانداران دیگر غذا تهیه می‌کنند.
ایستگاه فکر:  امیر و مهدی می‌خواهند با کمک آزمایش نشان دهند که گیاهان در نور خورشید بهتر رشد می‌کنند.. آن‌ها فقط یک گلدان دارند.
1- آنها چه وسایل دیگری نیاز دارند؟ خاک- آب – هوا
2- آنها باید آزمایش خود را چگونه انجام دهند؟ دو گلدان یکی در نور خورشید و یکی در سایه قرار دهند. - 3- آیا شما می‌توانید به آنها کمک کنید؟ بله
درس 4 زمین
سکه‌ای که نور خورشید راست به آن تابیده گرم‌تر است. و سکه‌ای که نور خورشید کج  یا مایل به آن تابیده سردتر است.
دماسنج را نزدیک به هم در محلی قرار دهید که به یکی نور خورشید راست و به دیگری کج بتابد. پس از مدتی دمایی را که 2 دماسنج نشان می‌دهند با یک‌دیگر مقایسه کنید. چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟نتیجه می‌گیریم دماسنجی که نور به آن راست تابیده، دمای بالاتری را نشان می‌دهد. و دماسنجی که نور مایل به آن تابیده دمای پایین‌تری را نشان می‌دهد.
در زمستان هم مانند تابستان خورشید در آسمان دیده می‌شود. پس چرا زمین در زمستان‌ها سرد است؟ چون در تابستان گرمای خورشید بیشتر است ولی در زمستان گرمای خورشید کمتر است.
جملات خیلی مهم:زمانی که نور خورشید به محلی به طور راست می‌تابد آن محل گرم‌تر می‌شود. زمانی که نور خورشید به محلی به طور مایل می‌تابد، آن محل کم‌تر گرم می‌شود.
بادنما چیست؟ بادنما جهت وزش باد را به ما نشان می‌دهد. - توفان چیست؟ بادهای شدید را طوفان می‌گویند.
جملات مهم: اگر در دو منطقه نزدیک به هم یکی خیلی گرم و دیگری خیلی سرد شود، بین این دو منطقه باد بسیار پرقدرتی به وجود می‌آید که ممکن است خرابی‌های زیادی به وجود آورد. طوفان می‌تواند خسارت‌های زیادی به ساختمان وارد کند.
جمله مهم: باد می‌تواند چیزهای سبک مانند گرد و غبار و دانه‌های ماسه را جابه‌جا کند.
سه جعبه که داخل یکی خاک خشک، داخل یکی خاک مرطوب و داخل دیگری خاکی که داخل آن گیاه کاشته شده، تهیه کنید و آن‌ها را در فاصله مساوی از
پنکه قرار دهید. پنکه را روشن کنید. چه اتفاقی می‌افتد؟ باد پنکه خاک خشک را بلند می‌کند و گردوغبار بلند می‌شود.
چگونه می‌توانیم از جابه‌جا شدن خاک جلوگیری کنیم؟ درخت بکاریم و فضای سبز ایجاد کنیم.
باد بیابان‌ها را بیشتر تغییر می‌دهد یا جنگل‌ها را؟ بیابان را چون در بیابان درخت نیست.
کدام قسمت خاک برای کشاورزی مفید است ؟ خاک رویی که با کاشتن گیاه حفظ می شود.
انسان از باد چه استفاده‌هایی می‌کند؟ برای خشک شدن لباس‌ها- برای بادبان کشتی برای تولید برق- برای روشن کردن آتش- برای هوا کردن بادبادک
درس 5 صدا
سوال کتاب- با کمک نور و صدا، راه را باز کنید. با علامت دادن چراغ و بوق زدن  راه را برای آمبولانس باز می‌کنند.
سوال کتاب-  چگونه آمبولانس، می‌تواند به راننده‌ها اطلاع دهد که راه را برای حرکت سریع او باز کنند؟ با صدای آژیر
سوال کتاب- اگر راننده‌ای ناشنوا باشد، چگونه متوجه نزدیک شدن آمبولانس می‌شود؟ علامت چراغ چشمک زن را ناشنوا می‌بیند.
سوال کتاب- عابر نابینا چگونه متوجه نزدیک شدن آمبولانس می‌شود؟ با شنیدن صدای آژیر
سوال کتاب- وظیفه‌ی ما هنگام نزدیک شدن آمبولانس چیست؟ باید راه را برای آمبولانس باز کنیم.
سوال کتاب- آیا شما در محیط زندگی خود با شنیدن صدا یا دیدن نور از چیزهایی آگاه شده‌اید؟ بله.
سوال کتاب- صدای دست زدن دو انگشتی و دست زدن را با هم مقایسه کنید: با دو انگشت صدا نازک و با دو دست زدن صدای بلند.
سوال کتاب- چگونه می‌توان با طبل و سوت صدای بلند و صدای آهسته تولید کرد؟ با آرام زدن و طبل صدای بلند و سوت صدای نازک.
سوال کتاب- در میان صداهای گاو، جوجه، کلاغ کدام صدا از همه نازک‌تر است؟ صدای جوجه از همه نازک‌تر است.
کدام صدا از همه کلفت‌تر است؟ صدای گاو و طبل از همه بلندتر است.
صداهای هشدار دهند را نام ببرید: آژیر و بوق - صداهای مفید را نام ببرید: صدای اذان- پرنده‌ها- صدای نی و فلوت و موسیقی
در کدام حالت صدا نازک و در کدام حالت صدا کلفت است؟ بطری پرصدای کلفت و بطری نصفه صدای نازک می‌دهد.
تصاویر ص 44 از راست به چپ ، پیام رسان- پیام رسان – پیام رسان ، آزار دهنده – پیام دهنده – پیام رسان ، پیام رسان- پیام رسان – آزار دهنده
آزار دهنده – آزار دهنده
سوال کتاب- یک صدای پیام رسان و یک صدای آزار دهنده را نام ببرید: صدای زنگ مدرسه پیام رسان و صدای آهنگری آزار دهنده است.
صدای نقاره در حرم امام رضا (ع) چه چیزی را نشان می‌دهد؟در حرم امام رضا (ع) با صدای نقاره طلوع و غروب خورشید را به زیارت کنندگان اطلاع می‌دهند.
در محل زندگی شما به وسیله‌ی صدا چه پیام‌هایی را به مردم اطلاع می‌دهند؟ صدای اذان و صدای خروس در هنگام سحر
درس 6 نور
سوال کتاب- پلیس معمولاً در خیابان‌های خلوت برای راهنمایی راننده‌ها از سوت استفاده می‌کند، اما در خیابان‌های شلوغ استفاده از سوت برای هشدار دادن به راننده‌ها یا عابر پیاده کمکی نمی‌کند. چه راه حلی را پیشنهاد می‌کنید؟ با علامت دادن ، پلیس با پرچم و دست علامت می‌دهد، تا ماشین‌ها را نگه دارد و یا اجازه‌ی عبور می‌دهد.
سوال کتاب- هر رنگ نور چراغ راهنما چه پیامی را به راننده‌ها می‌دهد؟ زرد باید احتیاط کنیم، قرمز نشانه ایست است، سبز یعنی حرکت کنیم.
وقتی چراغ مخصوص عابر پیاده قرمز است. وظیفه‌ی ما چیست؟ باید بمانیم و حرکت نکنیم تا ماشین‌ها حرکت کنند.
چشمه‌ی نور چیست؟ هرچیزی که از خودش نور دهد، چشمه‌ی نور است.
چند چشمه‌ی نور را نام ببر: خورشید – لامپ – چراغ قوه – آتش – چراغ مطالعه - چراغ راهنمایی
5- پرنورترین چشمه‌ی نور چیست؟ نور خورشید. - سوال کتاب-  آیا نور چراغ قوه از تمام قسمت‌های مقوا عبور می‌کند؟ خیر
جمله خیلی مهم: اجسامی مثل چراغ قوه و خورشید و هرجسمی که از نودش نور عبور دهد چشمه‌ی نور است.
سوال کتاب- چه اجسام دیگری از خودشان نور دارند؟ لامپ – چراغ راهنمایی – چراغ مطالعه- فانوس – چراغ ماشین.
بیش‌تر چیزهایی که می‌بینیم چشمه‌ی نور نیستند. یعنی از خود نور ندارند و برای دیدن آن‌ها نور لازم است.
چرا در روز روشن که لامپ‌ها روشن نیستند، می‌توانیم ببینیم؟ چون نور خورشید همه‌جا را روشن کرده.
آیا برای دیدن فقط نور لازم است؟ برای دیدن بیشتر چیزها نور لازم است.
نگاه کردن مستقیم به نور خورشید چه زیانی دارد؟ به چشم و پوست آسیب زیادی می‌زند. و باید در مقابل نور خورشید از عینک آفتابی و کرم برای صورت استفاده کنیم.
چرا سایه تشکیل می‌شود؟ چون جسم جلوی نور خورشید را می‌گیرد و در پشت آن سایه درست می‌شود.
آیا سایه‌ی تمام اجسام که در مقابل نور گرفتید، مثل هم تیره است؟ نخیر - آیا با شیشه هم می‌توانید سایه درست کنید؟ امتحان کنید. نور از شیشه عبور می‌کند.
آیا در روز آفتابی می‌توانید سایه‌ی خودتان را از بین ببرید؟ چگونه؟ خیر سایه‌ی صورت دوست خود را روی مقوا بیندازید و آن را بکشید. از بین می‌رود.
نگاه کردن به خورشید به طور مستقیم باعث آسیب دیدن چشم‌های شما می‌شود.
سایه چگونه درست می‌شود؟ وقتی جسمی را در مقابل نور خورشید بگیریم، و نور خورشید نتواند از آن بگذرد، پشت  آن سایه درست می‌شود.
آیا چراغ راهنمایی چشمه‌ی نور است؟ بله - چراغ راهنمایی کمک می‌کند که ماشین‌ها تصادف نکنند و آدم‌ها به موقع از خیابان عبور کنند.
از صداها چه استفاده‌هایی می‌کنیم؟ 1) از صدای پرندگان و قرآن لذت می‌بریم.2) با همدیگر ارتباط برقرار می‌کنیم مثل تلفن. 3) از خط دور می‌شویم.
چراغ جلوی ماشین برای روشنایی در شب و هنگام علامت دادن در هنگام سبقت گرفتن چراغ مه شکن و نور بالا.
در عقب ماشین چراغ ترمز که وقتی پا بروی ترمز بگذارند روشن می‌شود. چراغ فلاشور که خاموش و روشن می‌شود و از خطر با خبر می‌کند.
در جنگل : با چوب آتش درست می‌کنیم. مشعل درست می‌کنیم. از نور آتش و نور مشعل پیام می‌رسانیم.
فصل 7 اگر تمام شود
چه چیزی برای استفاده آزار دهنده است؟ بوی دود و بوق ماشین در جاده.
سوال کتاب- مسیر حرکت وسایل نقلیه در جاده شلوغ ‌تر است یا در شهر یا در روستا؟ در شهر شلوغ‌تر است ولی بعضی مواقع جاده هم شلوغ می‌شود.
جمله مهم- بوی دود و صدای بلند بوق ماشین‌ها برای انسان آزاردهنده است.
آیا تا به حال در یک بزرگ‌‌راه شلوغ و پر از وسایل نقلیه به مدت طولانی در انتظار باز شدن راه برای حرکت خودروها بوده‌اید؟ بله
فکر می‌کنید همه‌ی این خودروها چه مقدار بنزین مصرف می‌کنند؟ هرکدام به اندازه‌‌ای
کدام‌یک از این خودروها دود زیادی داشتند؟ ماشین‌های فرسموده دود زیادی ندارند.
به نظر شما دود خودروها چه زیان‌هایی دارد؟ هوا را آلوده می‌کند و برای سلامتی انسان‌ها ضرر دارد. هوای آلوده روی مغز کودکان اثر نامطلوب دارد و برای آدم‌بزرگ‌ها هم اثر خیلی بدی دارد.
انواع سوخت‌ها را نام ببرید: بنزین، نفت، گاز و گازوئیل و آتش و زغال
جمله مهم: موادی مانند نفت و بنزین و گازوئیل را سوخت می‌نامند. سوخت‌ها می‌سوزند و گرما تولید می‌کنند و از گرمای آنها برای گرم کردن خانه‌ها مدرسه‌ها و هم‌چنین به حرکت در آوردن خودروها استفاده می‌کنند.
سوال کتاب: تابلوی زیر چه پیامی به ما می‌دهد؟ تمام این سرنشین‌ها را یک اتوبوس می‌تواند سوار کند و آلودگی شهر و ترافیک کمتر می‌شود. ص 56
جمله مهم- انواع وسایل زندگی را برای شما فراهم ساختیم اما کم‌تر شکرگزاری می‌کنید. سوره‌ی اعراف آیه‌ی 10
بچه‌ها چرا آتش درست کردند؟ برای گرم شدن و پخش پختن غذا و سیب‌زمینی
بچه‌ها از اینکه دیگر دود و بوق ماشین‌ها خبری نیست خیلی خوش‌حال‌اند.
آیا تا به حال برای پختن غذا از چوب استفاده کردید؟ بله
آیا موافقید دیگران هم این کار را انجام دهند؟ چرا؟ خیر، اگر زیاد از چوب جنگل استفاده کنند، جنگل نابود می‌شود و دود هم برای سلامتی آنها زیان آور است.
اگر همه‌ی سوخت‌ها و حتی درختان جنگل تمام شود، چه باید کرد؟ باید از نور خورشید و حتی ... برای  پخت غذا و گرم کردن آب استفاده کنیم.
با توجه به اینکه با مصرف سوخت‌ها منابع آن ‌ها کم‌کم تمام می‌شوند، آیا ما حق داریم هرچه می‌خواهیم از سوخت‌ها استفاده کنیم؟ خیر- به اندازه‌ی مصرف استفاده کنیم.
حمل و نقل در محل زندگی شما چگونه انجام خواهد گرفت؟ به مشکل بزرگی برمی‌خوریم.
در روزهای سرد، خانه‌ها، مدرسه‌ها و محل کارها چگونه گرم خواهند شد؟ با چوب و هیزم که کار بسیار سختی است.
پخت و پز چگونه انجام خواهد گرفت؟ با چوب آتش درست می‌کنیم و غذا می‌پزیم.
با تمام شدن سوخت‌ها چه مشکلات دیگری برای ما اتفاق می‌افتد؟ کشور ما را نابود می‌کند.
به نظر شما برای حل این مشکلات چه باید کرد؟ باید زمانی که سوخت داریم در مصرف آن صرفه‌جویی کنیم و نعمت خدا را شکر کنیم و برای فرزندانمان نگه داریم.
چه چیزهایی تمام شدنی هستند؟ نفت، گاز، بنزین، گازوئیل، زغال سنگ، چوب منابع محدود هستند.
چه چیزهایی تمام شدنی نیستند و قابل برگشت هستند؟ باد، آب، خورشید، امواج دریا.
چه پیشنهادی برای حفظ سوخت‌ها برای آینده دارید؟ به اندازه مصرف کنیم و هدر ندهیم و اسراف نکنیم.
از بزرگ‌ترهای خانواده‌ی خود بپرسید که در زمان‌های گذشته برای پختن غذا و گرم کردن خانه از چه وسیله‌ای استفاده می‌کردند؟ سوخت این وسیله چه بوده است؟ از چوب درخت و ذغال برای پختن غذا و بخاری هیزمی برای گرم کردن خانه.
کدام یک از وسایل نقلیه زیر نیاز به سوخت دارند؟ کدام نیاز به سوخت ندارند؟ هواپیما – قطار- کشتی – قایق پارویی – کالسکه – دوچرخه – فرغون – اتوبوس – سبد چرخ‌دار خریدهواپیما، قطار، کشتی و اتوبوس نیاز به سوخت دارند. قایق پارویی- کالسکه – دوچرخه – فرقون – سبد چرخ خرید نیاز به سوخت ندارند.
چه کنیم که سوخت‌ها حفظ شوند هوا هم آلوده نشود؟ از نور خورشید و باد به جای سوخت‌ها استفاده کنیم. که باعث حفظ سوخت شده و هوا هم تمیز بماند.
زمانی که هوای بادکنک ماشین تمام می‌شود، چه اتفاقی می‌افتد؟ ماشین دیگر حرکت نمی‌کند.
به نظر شما آیا ممکن است روزی مجبور شویم که از ماشین بادی استفاده کنیم؟ بله ممکن است همه‌ی سوخت‌ها تمام شود.
فصل 9 سرگذشت دانه
دانه‌ها چه شباهت‌هایی دارند؟ دانه‌ها پس از خیس شدن ریشه و ساقه و برگ درمی‌آورند.
دانه‌ها چه تفاوتی دارند؟ بعضی از دانه‌ها خوراکی، بعضی غیر خوراکی و بعضی دارویی و بعضی غیر دارویی هستند. بعضی یک لپه ( یک قسمتی ) و بعضی دو لپه ( دو قسمتی ) و بعضی نرم و بعضی سفت هستند.
سوال کتاب- تعداد دانه‌ها در کدام میوه‌ها از همه بیشتر و در کدام میوه‌ها کم‌تر است؟ در خیار و هندوانه زیاد دانه هست. در سیب و هلو کم است.
سوال کتاب- کدام دانه‌ها سفت‌تر و کدام دانه‌ها نرم‌تر است؟ دانه‌ی خیار و گوجه نرم‌تر و دانه‌ی سیب و گلابی و هلو سفت‌تر است.
سوال کتاب- کدام دانه‌ها را می‌خوریم؟ خیار، نخود، گوجه، لوبیا، عدس، توت‌فرنگی
سوال کتاب- از دانه‌ها چه استفاده‌های دیگری می‌کنیم؟ برای دارو و کاشتن و غذا استفاده می‌کنیم.
دانه برای رشد به چه چیزهایی نیاز دارد؟ آب و خاک خوب و نور خورشید و دمای مناسب
دانه‌های تک لپه را نام ببرید: برنج، گندم، لپه، جو، دانه‌های دو لپه را نام ببرید. نخود، عدس، ماش، پسته، لوبیا
چند میوه را نام ببر که دانه داشته باشند. گلابی، سیب، خرما، هلو، آلبالو، گیلاس، زرد آلو
دانه دارای چند قسمت است؟ سه قسمت: 1- پوسته 2- اندوخته‌ی غذایی – گیاهک
دانه‌ها چگونه پراکنده می‌شوند؟ آب – باد حیوانات و انسان
سوال کتاب- در هردانه، گیاهک از اندوخته‌ی آن استفاده می‌کند تا رشد کند. ما هم دانه‌ها را می‌خوریم، کدام بخش‌های دانه، غذای ماست؟ اندوخته
سوال کتاب- کدام جانوران را می‌شناسید که غذای آنها میوه یا دانه است؟ تمام پرندگان مثل کبوتر دانه می‌خورند. خرگوش میوه و ساقه را می خورد و سنجاب از دانه‌ی کاکائو و وانیل برای چه استفاده می‌شود؟ برای شیرینی و بستنی
چرا بعضی از دانه‌ها و میوه‌ها به بدن جانوران می‌چسبد؟ بعضی از دانه‌ها و میوه‌ها خار و قلاب دارند و به بدن و موی حیوانات می‌چسبند.
جمله مهم- از رشد دانه یک گیاه به وجود می‌آید. این گیاه نیز می‌تواند دوباره دانه تولید کند.
چند دانه را نام ببرید که از آنها روغن خوراکی تهیه می‌شود: سویا، آفتابگردان، گندم، بادام، زیتون
شما هم یک باغچه‌ی کوچک درست کنید. در باغچه‌ی خود چه دانه‌هایی می‌کارید؟ برای نگهداری از گیاهان خود چه کارهایی انجام می‌دهید؟ باید آب و نور خورشید و خاک و دمای مناسب به آن برسد. از دانه‌های بادام و بادام زمینی چه به دست می‌آید؟ صابون و وسایل بهداشتی.
سوال کتاب- از میان دانه‌ها و میوه‌هایی که مشاهده کردید، کدام یک را باد بهتر جابه‌جا می‌کند؟ چرا؟ دانه‌های پنبه و قاصدک چون خیلی سبک هستند و به راحتی باد آنها را جابه‌جا می‌کند.
سوال کتاب- انسان و جانوران چگونه به پراکنده شدن دانه‌ها کمک می‌کنند؟ انسان با کاشتن و قلمه زدن و جانوران مثل سنجاب که گردو و بلوط را خاک می‌کند و ذخیره می‌کند و بعد درخت می‌شود.
سوال کتاب- در محل زندگی شما کدام گیاهان را با قلمه زدن زیاد می‌کنند؟ گل رز، گل سرخ، شمعدانی، آلوچه ، حسن یوسف
گیاهان چگونه زیاد می‌شوند؟ با قلمه زدن، کاشتن دانه، و پیوند زدن و خوابانیدن روی خاک
چگونه گیاهان به ما و جانوران کمک می‌کنند؟ غذا (دانه میوه و برگ و ...) از گیاهان برای تهیه دارو و از سایه درختان هم استفاده می‌کنیم.
چگونه ما و جانوران به گیاهان کمک می‌کنیم؟پراکنده کردن دانه‌ها و میوه‌ها – جانوران با استفاده از شاخ و برگ آنها – انسان با قلمه زدن گیاهان را زیاد می‌کند و میوه و دانه گیاهان را پرورش می‌دهد.
فصل 10 درون آشیانه‌ها
پرنده‌ی چرخ‌ریسک چگونه لانه‌ی خود را درست می‌کند؟ در کشور ما پرند‌ه‌ای به نام چرخ ریسک زندگی می‌کند. این پرنده آشیانه‌اش را می‌بافد. چرخ ریسک، شاخه‌ها و برگ‌های نازک گیاهان را جمع‌آوری می‌کند و با نوکش آن‌ها را به هم می‌بافد. سپس درون لانه را با پرهای نرم خود یا پرندگان دیگر و نیز قسمت‌های نرم گیاهان پر می‌کند تا جای تخم‌هایش نرم باشدآشیانه فقط یک سوراخ برای ورود و خروج پرنده داردپرنده چرخ ریسک چه خصوصیاتی دارد؟ منقار خیلی قوی، پاهای کوتاه و نیرومندی دارد که به کمک آن لانه می‌سازد.
سوال کتاب- لانه برای جانوران چه فایده‌هایی دارد؟ برای تخم گذاری و مراقبت از بچه‌های خود و مخفی شدن از دشمن و برای گرم شدن.
جانوران چگونه از بچه‌های خود نگه‌داری می‌کنند؟ لانه‌ی خرگوش،
سوال کتاب- ما از چه راه‌هایی می‌توانیم به جانوران کمک کنیم تا سالم بمانند؟ محیط زیست را آلوده نکنیم تا پاکیزه بماند. از سم‌پاشی خودداری کنیم. برای آنها لانه بسازیم و آنها را از گزند  حشراتی که آسیب می‌رسانند حفظ کنیم.
در کدام استان‌های ایران کرم ابریشم پرورش می‌دهند؟ گیلان، آذربایجان شرقی، اصفهان، خراسان رضوی.
غذای کرم ابریشم چیست؟ برگ درخت توتمراحل زندگی کرم ابریشم را توضیح دهید. زندگی کرم ابریشم از یک تخم آغاز می‌شود. کرم ابریشم از تخم بیرون  می‌آید. مدتی برگ‌های توت را می‌خورد و بعد روی یک شاخه پیله درست می‌کند. پس از مدتی پروانه از پیله خارج می‌شود دوزیست یعنی چه؟ یک زندگی در آب و یک زندگی در خشکی مرحله اول زندگی قورباغه در آب تخم می‌گذارد، بعد  از تخم بیروم می‌آید و تبدیل به بچه قورباغه کوچکی می‌شود که در آب زندگی می‌کند. بعد دست و پا در می‌آورد، بزرگ‌تر می‌شود و دمش کم کم کوچک می‌شد و بعد دمش از بین می‌رود و بیرون از آب دیگر می‌تواند نفس بکشد، و در نهایت پوستش به شکل یک قورباغه بالغ درمی‌آید  لاک‌پشت درکنار ساحل دریاچه زندگی می‌کند و در درون چاله تخم‌های زیادی می‌گذارد و روی چاله‌ی ماسه را می‌پوشاند و به قدرت خداوند بچه لاک‌پشت از تخم بیرون می‌آیند و از چاله بیروم می‌آید و زندگی خود را شروع می‌کند
فصل 11 من رشد کرده‌ام
سوال 1- عوامل موثر در رشد بدن انسان چیست؟ آب و هوایی سالم، تغذیه‌ی خوب و ورزش و سرگرمی استراحت، شاد و خندان بودن و رعایت بهداشت فردی.
سوال کتاب- شما اکنون چند سال دارید؟ 8 سال - سوال کتاب- کدام دوره زندگی را پشت سر گذاشته‌اید؟ نوزادی
سوال کتاب- در طول زندگی خود چه دوره‌های دیگری را طی خواهید کرد؟ نوجوانی- جوانی- میان‌سالی – سالمندی
سوال کتاب- اکنون چه کارهایی را می‌توانی انجام دهی که در دوره‌ی نوزدای نمی‌توانستی؟ درس خواندن، بازی کردن
جمله خیلی مهم- از وقتی که به دنیا می‌آییم تا زمانی که سالمند می‌شویم، بدن ما تغییرات زیادی می‌کند. ما چیزهای زیادی را یاد می‌گیریم و توانایی انجام کارهای گوناگون را به دست می‌آوریم.
اندازه‌گیری رشد و تغییر بدن انسان چگونه انجام می‌شود؟ با  اندازه گرفتن قد و وزن
مراحل شد و زندگی یک انسان را نام ببرید: نوزادی – کودکی – نوجوانی – جوانی – میان‌سالی – سالمندی
نیازهای بدن انسان برای تامین غذا چگونه تامین می‌شود؟ از گیاهان و جانوران
نشانه‌های رشد در دوره نوزادی و کودکی در انسان چگونه است؟ افزایش قد و وزن در آمدن دندان و جایگزینی دندان‌های همیشگی به جای دندان‌های شیری.
رشد بدن انسان چگونه افزایش پیدا می‌کند؟ از دوران جنینی شروع شده و تا حدود 28 سالگی رشد ادامه پیدا می‌کند.
تغییرات بدن در دوران کودکی کدام است؟ دندان‌های شیری و همیشگی ویژگی‌های بدن در تمام دوران چگونه می‌باشد؟ تغییرات تمام بدن و توانایی‌هایی که به دست می‌آورید.
سوال کتاب- روش‌هایی برای سالم رشد کردن پیشنهاد کنید. باید همیشه ورزش کنیم و بهداشت فردی را رعایت کنیم. از غذاهای پرچرب و شیرین و شور خودداری کنیم. به اندازه بخوریم.
سوال کتاب- چه کسانی برای بزرگ‌ شدن شما تلاش کرده‌اند؟ برای قدردانی از ایشان چه کارهایی انجام می‌دهید؟مادر و پدر- خوب درس بخوانیم و به آنها احترام بگذاریم و حرف آنها را گوش کنیم.
خدا در قران درباره‌ی نیکی به پدر و مادر چه سفارش کرده است؟ به پدر و مادر خود نیکی کنیم.
چه غذاهایی برای رشد بدن مفید است؟ شیر و لبنیات و گوشت و مرغ و ماهی و کلم و سبزیجات و میوه‌ها، حبوبات و غذاهای گوناگون که برای رشد لازم است.
برای رشد دندان‌ها و استخوان بدن چه چیزی خیلی مهم است؟ خوردن شیر زیاد، ماست، کره، پنیر، دوغ و تمام لبنیات
خوردن لبنیات برای چه سنی لازم است؟ خوردن لبنیات برای هر سنی لازم است.
خوردن لبنیات چه کمکی برای رشد بدن می‌کند؟ در هر سنی که باشیم خوردن شیر و لبنیات برای رشد بدن ما لازم است. خوردن لبنیات کمک می‌کند تا دندان‌ها و استخوان‌های ما خوب رشد کنند و محکم باشند. ما باید لبنیات پاکیزه و سالم مصرف کنیم.
چه چیزی باعث چاقی بچه‌ها در دوران کودکی می‌شود؟ زیاده‌روی مصرف شکلات و شیرینی و تنقلات مثل پفک – چیپس – قبل از غذاهای اصلی و مصرف غذاهای آماده مثل کالباس.
راه مراقبت از دندان چیست؟ بعد از غذا مسواک بزنیم، با دندان پسته نشکنیم، سالی یک‌بار به دندان‌پزشک برویم.
درس12 برای جشن آماده شویم
ماده چند حالت دارد؟ سه حالت: جامد و مایع و گاز
جامد چیست؟ چیزهایی را که از خود شکل دارند و می‌توانیم شکل آنها را نقاشی کنیم جامد هستند.
چند نوع خوراکی محلی را نام ببرید: نان محلی، شیرینی خانگی، آش سنتی، عدس بوداده، برنجک محلی- پنیر محلی
اثر گرما روی ماده مایعی که چیزی مثل شکر در آن حل شده باشد چیست؟ این محلول با از دست دادن آب و گرما به حالت جامد در می‌آید مثل شکر با آب که گرما دهید به نبات تبدیل می‌شود.
اثر گرما به روی مایع مثل آب چیست؟ بخار می‌شود. - تمام چیزهایی که برای برگزاری جشن لازم است ماده نامیده شود.
ماده چیست؟ چیزهای اطراف ما، ماده نام دارند.
اثر گرما روی ماده جامدی مثل یخ چیست؟ بعضی از مواد جامد با گرما از حالت جامد به مایع تبدیل می‌شوند. مثلاً اگر به یخ گرما بدهیم آب می‌شود.
کدام سبد جای بیشتری می‌گیرد؟ به چه دلیل؟ سبد بزرگی که در سمت چپ قرار دارد، جای بیشتری را گرفته است و میوه‌های بیشتری در آن جای می‌گیرد.
کدام‌ یک جای بیشتری می‌گیرد؟ کیسه بزرگ قند، جای بیشتری می‌گیرد و قند بیشتری در آن کیسه است و سنگین‌تر می‌باشد.
یک حبه‌ی قند، یک سیب از چه نظر به هم شباهت دارند؟ از چه نظر با هم تفاوت دارند؟ شباهت هردو شیرین جامد و خوراکی هستند. (تفاوت: سیب میوه ولی قند تنقلات است. سیب دانه و پوست دارد ولی قند حبه‌ای و کله‌ای است. سیب به رنگ‌های مختلف است ولی قند فقط سفید است.
خواص مواد کدام است؟ ماده جا می‌گیرد. برخی از مواد جای کم‌تر و برخی از مواد جای ‌بیش‌تری می‌گیرند.
برای کمک به پاکیزه بودن محیط زیست چگونه با زباله‌ها برخورد کنیم؟ 1- زباله‌های تر و خشک را از هم جدا کنیم. 2- مواد بازیافت را دوباره بسازیم. 3- زباله‌ را در ظرف در بسته بگذاریم. 4- زباله‌ها را در داخت سبد، سطل زباله قرار دهیم.
جمله مهم- قبل از چیدن خوراکی‌ها دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.-آیا شکل مغز گردو در لیوان، بشقاب و کاسه تغییری کرد؟ خیر
وقتی آجیل‌ها را در داخل ظرف‌های متفاوت می‌ریزید، آیا شکل دانه‌های آن تغییر می‌کند؟ خیر شکل آنها تغییری نکرد.
چیزهایی که شکل معینی دارند، جامد نامیده می‌شوند. می‌توانیم شکل آن‌ها را نقاشی  کنیم.
آیا گردو، نخودچی، کشمش، بادام و پسته مواد جامد هستند؟ بله. به چه دلیل؟ چون شکل آن‌ها را می‌توانیم نقاشی کنیم.
مایع چیست؟ چیزهایی مثل آب و یا شیر را اگر در ظرفی بریزیم که به همان شکل ظرف در بیاید و نمی توانیم شکل خودشان به تنهایی را بکشیم.
نکات ایمنی و بهداشتی در مورد خوراکی چیست؟ 1- در ظرف یک‌بار مصرف از ریختن چیزهای داغ خودداری کنیم چون سرطان‌زا است. 2- به تاریخ خوراکی‌ها خیلی دقت داشته باشیم که تاریخ گذشته نباشد. 3- هنگام خوردن خوراکی‌ها ابتدا دست خود را با آب و صابون بشوییم.
سوال کتاب- شکر را در پارچ بریزید و به آن آب اضافه کنید و به هم بزنید. چه اتفاقی می‌افتد؟ آب شیرین می‌شود.
آب در بطری، پارچ و لیوان هربار به چه شکلی در می‌آید؟ به شکل همان ظرف درمی‌آید.
جمله مهم- آب و شربت مایع هستند، آن‌ها به شکل همان ظرف خود درمی‌آیند. -چند مایع دیگر نام ببرید. نوشابه، شیر، نفت، الکل، دوغ، آب، آب‌میوه، بنزین.
سوال کتاب- به نظر شما دانش آموزان چگونه می‌توانند شکلات آجیلی یا بیسکویتی درست کنند؟ شکلات‌ها را گرما می‌دهند (توضیح اضافه: به روش غیر مستقیم گرما می‌دهیم- یعنی ظرفی که شکلات را در آن خرد کرده‌ایم را داخل آب گرم می‌گذاریم.) و بیسکویت را داخل آن ‌می ریزند و آجیل را داخل آن می‌ریزند و قالب می‌زنند.
وقتی شکلات‌های یک نفره تهیه شد، کدام مواد تغییر شکل می‌دهند؟ شکلات - آیا قطعه‌های خرد شده‌ی شکلات جامد هستند؟بله
به نظر شما برای شکلات‌های خرد شده، بعد از گرم شدن چه اتفاقی می‌افتد؟ نرم شده و به حالت مایع درمی‌آید.
برای مغز پسته و بادام بیسکویت چه اتفاقی می‌افتد؟ پسته و بادام شکل قبلی خود را دارد، بیسکویت خرد شده. - جمله مهم- گرما باعث می‌شود مواد تغییر حالت بدهند.
چه چیزی باعث تغییر حالت مواد می‌شود؟ گرما و سرما. مثلاً اگر آب را گرم کنیم بخار می‌شود و تبدیل به گاز می شود و اگر به یخ گرما بدهیم مایع می‌شود. همین‌طور اگر به آب سرما بدهیم جامد می‌شود و یخ می‌شود. و اگر بخار آب را سرد کنیم تبدیل به آب می شود. (باریدن باران)
سوال کتاب- از ریختن مواد داغ در ظروف یک‌بار مصرف خودداری کنید. برای سلامتی ما ضرر دارد.
سوال کتاب- چه چیزی باعث شد شکلات‌ها به شکل قالب در‌آیند؟ سرما و یخ که قالب‌ها  را در آن می‌گذاریم.
سوال کتاب- چرا باید قالب‌های شکلات را در آب و یخ و یا یخچال قرار داد؟ سرما باعث می شود شکلات سفت شود.
چند ماده‌ی جام را نام ببر: کیف – مدار- عینک – کتاب – جامدادی – ساعت – یخ – آجیل – قند – دفتر – کفش
درس 13 بعد از جشن
1- درباره‌ی باقی‌مانده‌ی مواد غذایی چه باید کرد؟ میوه‌های باقی‌مانده و نوشابه ودوغ در یخچال و آجیل‌ها را در جای خشک و خنک و هرکدام را در ظرف جداگانه نگه‌داری شود و زباله‌ها را در سطل زباله بریزیم.
2- شما برای نگه‌داری هرکدام از مواد غذایی چه پیشنهاد می‌کنید؟ بیش‌تر مواد در یخچال و بعضی چیزها مثل سبزی‌ها با خشک کردن و سرخ کردن در جای خشک و خنک نگه‌داری می‌شود. کنسرو کردن بعضی از مواد.
3- مواد شوینده چه اثری دارد؟ شوینده چرک‌ها و چربی‌ها را از بین ببریم.
آزمایش ص 92 پیش بینی می‌کنید برای نخودچی‌هایی که آب خورده چه اتفاقی می‌افتد؟ آنکه آب خورده بزرگ‌تر شده.
4- راه‌های نگهداری مواد غذایی را نام ببرید؟ 1) در یخچال فریزر 2) از راه خشک کردن و سرخ کردن. 3) کنسرو کردن.
5- مواد غذایی باید در چه جاهایی نگه‌داری شود؟ 1) در جای سرد. 2) در جای سرد و خشک 3) در جای خشک
طبقه بندی کنید: هرکدام از مواد غذایی مانند: شکلات آجیلی، شربت، میوه، ژله و آجیل در کجا باید نگه‌داری شوند تا مدت بیش‌تری سالم بمانند؟ شکلات آجیلی، در یخچال و میوه‌ها و ژله و شربت را در جای سرد بگذاریم.
6- نکات ایمنی در مورد شوینده‌ها را بنویسو 1) به تاریخ تولید و مدت مصرف آن خیلی توجه کنیم. 2) دور از نور مستقیم خورشید نگه‌داری کنیم. 3) موقع استفاده از شوینده از دستکش استفاده کنیم. 4) شوینده‌ها را از دسترس کودکان دور کنیم.
ص 94 آزمایش کنید: 3 عدد دستمال پارچه ای مانند هم را انتخاب کنید و روی هر دستمال 5 قطره روغن مایع بریزید، دستمال شماره 1 را با آب معمولی و شوینده، دستمال شماره 2 را با آب گرم و شوینده، دستمال شماره 3 را با آب سرد و شوینده بشویید.
نتیجه را گزارش دهید: دستمال شماره‌ی دو که با آب گرم و شوینده بود ظرف‌ها را تمیز کرد.
سوال کتاب- در خانه شما برای شست‌و‌شوی ظرف، دست و صورت و... از چه موادی استفاده می‌شود.
برای ظرف از مایع ظرفشویی و برای لباس از پودر رخت‌شویی و برای دست از مایع دستشویی و برای صورت از صابون استفاده می‌شود.
سوال کتاب- در جشن کلاس شما کدام مواد دورریختنی هستند؟ آن‌ها را فهرست و دسته‌بندی کنید. پوست میوه‌ها که زباله‌های تر بودند، بسته‌ای که زباله‌های خشک بود، بعدی و پاکت‌های شیر، در ظرف جداگانه ریخته شود.
سوال کتاب،جدا کردن زباله‌ها از یکدیگر چه فایده‌هایی دارد؟ از بروز حیوانات مثل موش و حشرات جلوگیری می‌کنیم و به ماموران شهرداری کمک می‌کنیم.
سوال کتاب- در روزهای گرم تابستان بوی بد زباله‌ها شما را بیش‌تر آزار می‌دهد یا در زمستان؟ به چه دلیل؟ تابستان
سوال کتاب- ما چگونه می‌توانیم به ماموران شهرداری در جابه‌جایی زباله‌ها کمک کنیم؟ زباله‌ها راس ساعت 9 شب در سطل آشغال کنار خیابان بگذاریم.
سوال کتاب- در جاهایی که زباله‌ها توسط ماموران شهرداری جابه‌جا نمی‌شود، چه باید کرد؟ باید زباله‌ها را بسوزانند یا به جایی ببرند که در آن محل زباله‌ها را جمع آوری می‌کنند.
درس 14   نان از گذشته تا آینده
1- مراحل آماده سازی خمیر را نام ببرید؟ .... زمان خمیر کردن، روش خمیر کردن در دستگاه مخلوط کن، زمان و شیوه‌های افزودن خمیر مایه
2- آماده سازی خمیر به چند روش است؟ به روش معمولی دستی و سنتی. با مخلوط کن.
3- مراحل تهیه‌ی نام را بگویید. گندم را از مزرعه دور می‌کنند. 2- گندم را آسیاب به آرد تبدیل می‌کند. 3- از آرد خمیر درست می‌کنند. 4- از خمیر نان درست می‌کنند.
4- از نان چگونه باید نگه‌داری کنیم؟ نان‌های داغ و تازه را نباید روی ... نگه‌داریم. نان باید در دمای بین 18 تا 20 درجه باشد.
آسیاب‌ها با گذشت زمان چه تغییراتی پیدا کرده‌اند؟ چون کم کم روش سنتی آرد کردن، به دستگاه تبدیل شد. و آسیاب‌ها از دستی به ماشینی و برقی و ماشینی تبدیل شدند.
5- آرد را در کجا نگه‌داری می‌کنند؟ در بسته‌های کوچک کتانی یا کاغذی یا در سیلو نگه‌داری می‌کنند و باید بدون بو و حشره باشد. تهویه داشته باشد و در برابر گرما و نور محفوظ باشد.
6- مدت زمان پخت نان به چه عواملی بستگی دارد؟ نوع آرد میزان فشردگی خمیر و ترکیب آب بستگی دارد.
جمله مهم- خمیر کردن دستی و خمیر کردن به کمک دستگاه مخلوط کن، نمونه‌هایی برای تهیه خمیر از آرد هستند.
7- چگونه آرد را خمیر می‌کنند؟ ابتدا مقداری آرد در ظرف ریخته و به آن آب اضافه می‌کنیم. و بعد مقداری خمیر مایه اضافه کرده و خمیر درست می‌شود.
8- چند نوع نان داریم نام ببرید:سنگک، بربری،تافتون،نان جو،لواش،نان خرمایی،نان رژیمی،نان شیرمال،کنجدی ،باگت،توس،نان قندی ،نان محلی و سنتی
9- پیامبر خدا درباره‌ی آداب خوردن نان چه فرمود؟ به نان احترام بگذارید که خدا به آن احترام گذاشته.
10- روش‌های پخت نان را نام ببرید. با تابه، تنور، با ماشین، سنتی و دستی - با هم‌کلاسی‌های خود گفت‌وگو کنید چرا این اتفاق می‌افتد؟ چون به اندازه نمی‌خریم.
از ضایعات نان در محل زندگی شما چه استفاده‌هایی می‌شود؟ برای حیوانات گاو – گوسفند، مرغ – خروس و پرندگان.
برای کاهش مقدار ضایعات نان چه راه حل‌هایی را پیشنهاد می‌کنید؟ به اندازه بخوریم.
11- طرز مصرف درست نان را بگویید: 1) به اندازه بخوریم. 2) آن را دور نریزیم. 3) آن را هدر ندهیم. 4) باقی‌مانده‌ی نان را نگه‌داری کنیم.
12- خمیر رسیده و آماده برای نان چه ویژگی‌ دارد؟ حرکت و جابه‌جایی آن کاهش یافته و سطح روی آن خشک است. حالت شل و .... آن زیاد است. علوم...